Yatay Geçiş Hakkında Danıştay Kararı
📜 Danıştay Karar Künyesi
8. Daire – 2021/1862 – 2023/7607 – 21.12.2023
🔎 Karar Özeti
Yatay Geçiş İşleminin İptaline İlişkin Davada İdare Mahkemesi Kararının İncelenmesi
Karar İçeriği
T.C. D A N I Ş T A Y SEKİZİNCİ DAİRE Esas No : 2021/1862 Karar No : 2023/7607 TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Üniversitesi VEKİLİ : Av. … KARŞI TARAF (DAVACI) : … VEKİLİ : Av. … İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Makedonya Gotse Delçev Üniversitesi Tıp Fakültesinde öğrenimine devam etmekte iken 2017 yılında Yatay Geçişle Yeni Yüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne kaydolan davacı tarafından, öğrencilik hakkının iptaline ilişkin … tarih ve … sayılı Yeni Yüzyıl Üniversitesi Yönetim Kurulu kararı ile bu karar uyarınca tesis olunan … gün ve … sayılı İşlemin ve anılan işleme yapılan itirazın reddine ilişkin ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptaline karar verilmesi istenilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; yatay geçiş başvurusu aşamasında davacının idareyi yanıltma gibi bir saikinin bulunmadığı, yapılan kayıt işlemine istinaden idareye güven duyularak yapılan uzun eğitim-öğretim faaliyeti sonrasında yapılan kayıt silme işleminin ise makul süre içinde tesis edilmediği, davacı tarafından yapılan başvurunun, gerekli şartları taşıyıp-taşımadığının incelenmesi ve gerekli şartları taşıması halinde kayıt işleminin gerçekleştirilmesi hususunun idare elemanlarının görev ve sorumluluğunda olduğu, kayıt işleminin idare elemanlarının hatalı işleminden kaynaklandığı, dolayısıyla davacının ağır kusuru bulunduğu belirtilerek bu sorumluluğun davacıya yüklenemeyeceği görüş ve kanaatine varılmakla, davacının kaydının iptal edilmesine ilişkin işlemde ve anılan işleme yapılan itirazın reddine ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının durumu ile ilgili olarak konunun araştırılması için soruşturmacı görevlendirildiği, soruşturmacının Yükseköğretim Genel Kurulu’nun … tarih ve … sayılı kararı uyarınca Tıp Fakültesine yatay geçiş yapacak öğrencilerde 40 bin baraj şartı arandığı, davacının 259.642′ ıncı sırada yer aldığı, davacının yatay geçiş başvurusunun kabul edilmesinde ihmalin bulunduğunu, davacının durumunun yok hükmünde olduğu ve kaydının silinmesinin uygun olacağı rapor edildiği, Tıp Fakültesi’nin 10.06.2019 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında … sayılı kararla davacının kaydının silinmesine karar verildiği, işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir. KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmuştur. DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü: İNCELEME VE GEREKÇE: MADDİ OLAY : Dava, Makedonya Gotse Delçev Üniversitesi Tıp Fakültesinde öğrenimine devam etmekte iken 2017 yılında Yatay Geçişle Yeniyüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne kaydolan davacı tarafından, öğrencilik hakkının iptaline ilişkin … tarih ve … sayılı Yeniyüzyıl Üniversitesi Yönetim Kurulu kararı ile bu karar uyarınca tesis olunan … gün ve … sayılı İşlemin ve anılan işleme yapılan itirazın reddine ilişkin ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır. İLGİLİ MEVZUAT: Yükseköğretim Kurumlarında Önlisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yan Dal İle Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin “Yurtdışı yükseköğretim kurumlarından yurtiçindekilere yatay geçiş” başlıklı 14. Maddesinde, “(1) Üniversite senatoları tarafından yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarından yapılacak yatay geçişler için kontenjan belirlenebilir. Kontenjan belirlenmesi halinde her bir program için kurumlar arası yatay geçiş kontenjanının yarısını aşmayacak şekilde belirlenen yurt dışı yükseköğretim kurumları kontenjanları ile üniversite senatosu tarafından belirlenen başvuru şartları, kurumlar arası yatay geçiş kontenjanları ile birlikte Yükseköğretim Kuruluna en geç Haziran ayının otuzuncu günü mesai saati bitimine kadar bildirilir. Yükseköğretim Kurulu internet sayfasında tüm yükseköğretim kurumlarının yurt dışı öğrenci kontenjanları ile başvuru şartları ve değerlendirme takvimi ilan edilir. (2) Yabancı ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarından yurt içindeki yükseköğretim kurumlarına geçiş için, öğrencinin bu Yönetmeliğin (Değişik ibare:RG-10/6/2020-31151) 11 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirlenen kurumlar arası yatay geçiş başarı şartları aranır. … (4) Yurt dışı üniversitelerden yapılan başvurularda öğrencinin yurt dışında öğrenim gördüğü yükseköğretim kurumunun ve eğitimin yapıldığı programın ön lisans veya lisans diploma vermeye yetkili bir kurum olarak Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınması ve kayıtlı olduğu diploma programının, yatay geçiş için başvurduğu önlisans veya lisans diploma programına eşdeğerliğinin ilgili üniversite tarafından kabul edilmesi şartı aranır. (5) Yurtdışında yükseköğretime başlayan öğrencilerin Türkiye’deki yükseköğretim programlarına geçiş başvurularının değerlendirilmesinde kullanılacak olan, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavlarındaki asgari puanlar ile bunlara eşdeğerliği kabul edilen sınavlar ve puanları, üniversiteler tarafından belirlenen yurtdışı yatay geçiş kontenjanları ile birlikte Yükseköğretim Kurulu tarafından ilan edilir. Adayların, yatay geçiş başvurusu yapabilmeleri için en az ilan edilen puanlara veya üzerindeki puanlara sahip olması gerekir…” düzenlemesi yer almıştır. 2015 ÖSYS Kılavuzu’nun “TC. YÜKSEKÖĞRETİM KURULU BAŞKANLIĞINDAN DUYURU” başlıklı kısmında, “Ortaöğrenimini Türkiye’de tamamlayan ve eğitime başladığı yıl CWTS Leiden Ranking Academic Ranking, Academic Ranking of World Universities (Shanghai) ve University Ranking by Academic Performance (URAP) tarafından yapılan dünya üniversite sıralamalarında ilk 500 içerisine giren üniversiteler dışında kalan yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarında eğitim almak isteyen ilgililerin, 2015-2016 eğitim öğretim yılı itibariyle eğitime başlayacakları yıl ÖSYM tarafından yapılan YGS ve LYS’ye girmeleri; tıp doktorluğu alanında sıralamada ilk 40 bin, hukuk alanında ilk 150 bin içinde yer almaları; ÖSYS Kılavuzunda yer alan diğer alanlarda en az Türkiye’deki ilgili programlara yerleşen en son öğrencinin almış olduğu puanı almaları; ÖSYS Kılavuzunda yer almayan diğer alanlarda eğitim alacakların ise ön lisans programları için herhangi bir puan türünde en az 140 puan, lisans programları için herhangi bir puan türünde en az 180 puan almaları gerekmektedir. Ortaöğrenimini Türkiye’de tamamlayan ve eğitime başladığı yıl CWTS Leiden Ranking Academic Ranking, Academic Ranking of World Universities (Shanghai) ve University Ranking by Academic Performance (URAP) tarafından yapılan dünya üniversite sıralamalarında ilk 500 içerisine giren üniversiteler dışında kalan yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarında eğitim almak isteyenlerin, SAT 1 : En az 1000 puan ACT : En az 21 Puan Abitur : En az 4 puan Fransız Bakaloryası : Diploma notu en az 12 GCE A Level Sertifikası : En az 2 dersten Uluslararası Bakalorya (International Baccalaureat IB) : En az 28 Avusturya Matura Diploması (Matura Reifezeugnis) : En çok 2 İtalya Maturita Diploması (Diploma di Maturita) : En az 70 olarak belirlenen muadil belgelerden biri ile kayıt ve mezun olmaları halinde denklik başvuruları bireysel olarak değerlendirilecektir. 2015-2016 eğitim öğretim yılı itibariyle, yurtdışında yükseköğrenime başlayan öğrenciler yanında yurtdışında eğitim almakta iken Türkiye’deki üniversitelere yatay geçiş başvurusu yapacak öğrenciler de yukarıda bahsedilen kararlara tabi olacaklardır.” kuralı yer almıştır. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: İdari işlemin geri alınması; idari işlemleri, yürürlüğe girdikleri tarihten itibaren geçersiz ve hükümsüz sayma iradesi ya da işlemlerin, yapıldıkları tarihten başlayarak ortadan kaldırılması, hukuk aleminden silinmesi, çıkarılması olarak tanımlanmaktadır. Hukuken sakat bir işlemin, başka bir deyişle hukuk düzenine uygunluk göstermeyen bir işlemin, idare tarafından geri alınması tabiidir. Bununla birlikte hukuka aykırı işlemlerin idare tarafından hangi durumlarda ve ne zaman geri alınacağı, ilgililer lehine kazanılmış hak doğurup doğurmayacağı hususuna Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu’nun 22/12/1973 tarih ve E:1968/8, K:1973/14 sayılı kararında açıkça yer verilmiştir. Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu’nun söz konusu kararıyla; idarenin yokluk, açık hata, memurun gerçek dışı beyanı ve hilesi hallerinde süre aranmaksızın kanunsuz terfi veya intibaka dayalı ödediği meblağı her zaman geri alabileceği; belirtilen istisnalar dışında kalan hatalı ödemelerin geri alınmasının, hatalı ödemenin ilk yapıldığı tarihten başlamak üzere idari dava açma süresi içinde mümkün olduğu, bu süre geçtikten sonra geri alınamayacağı karara bağlanmıştır. Anılan karar, her ne kadar hatalı terfi ve intibaktan doğan ödemelerin geri alınmasına ilişkin ise de, bu karar ile idari işlemlerin geriye alınmasında uyulması gereken temel ilkeler ortaya konulmuş bulunduğundan, anılan kararın yoklukla malul, gerçek dışı beyan, açık hata veya hileye dayanan tüm işlemlerin idarece geri alınmasında da dikkate alınması gerekmektedir. Dolayısıyla Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu’nun, idari işlemlerin geri alınması koşullarını da belirleyen bahsi geçen kararında açıklandığı üzere; dava açma süresi içinde idarenin hukuka aykırı tüm işlemlerini geri almaya yetkili olduğu, dava açma süresi içerisinde geri alınan hukuka aykırı işlemlerin ilgililer lehine kazanılmış hak doğurmayacağı, dava açma süresi geçtikten sonra ancak yok hükmündeki idari işlemlerin, ilgililerin gerçeğe aykırı beyanı veya hilesi nedeniyle veya idarenin açıkça hataya düşerek tesis ettiği idari işlemlerin, süre kaydı aranmaksızın her zaman geri alınmasının mümkün olduğu anlaşılmaktadır. Dava dosyasının incelenmesinden, davacının Makedonya Gotse Delçev Üniversitesi Tıp Fakültesinde öğrenimine devam etmekte iken 2017 yılında yatay geçişle Yeni Yüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne kaydolduğu, Yeni Yüzyıl Üniversitesi Yönetim Kurulu’nun … tarih ve … sayılı kararı ile davacının Tıp Fakültesinde okumak için gerekli şartları sağlayamadığından öğrencilik kaydının iptaline karar verdiği, anılan kararın … tarih ve … sayılı işlemle davacıya bildirildiği, davacı tarafından yapılan itirazın … tarih ve … sayılı işlemle reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Davacı, 2015 yılı LYS sınavı sonucunda Y-MF-3 puan türünde 215,92988 puan alarak Türkiye 259.642 başarı sırası ile Makedonya Gotse Delçev Üniversitesi Tıp Fakültesine kaydolmuş, iki yıl eğitim gördükten sonra sonra 2017-2018 eğitim döneminde Yeniyüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne yatay geçiş başvurusunda bulunmuş, yapılan başvurusu üzerine davacı hakkında yapılan incelemeler/araştırmalar sonucunda davacının yatay geçiş için gerekli şartları taşıdığına karar verilerek 2.sınıftan başlamak üzere yatay geçiş başvurusunun kabul edilmiş ve 03.08.2017 tarihinde davalı Üniversiteye kaydı yapılmıştır. 2015 yılı için Yeni Yüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi %25 burslu taban puanı 412,66529, başarı sırası 28.200’tür. Yukarıda yer verilen Kılavuz hükmünün incelenmesinden; Ortaöğrenimini Türkiye’de tamamlayan ve eğitime başladığı yıl dünya üniversite sıralamalarında ilk 500 içerisine giren ve tanınan üniversiteler dışında kalan yurtdışındaki tanınan yükseköğretim kurumlarında eğitim almak isteyen ilgililerin, 2015-2016 eğitim öğretim yılı itibariyle eğitime başlayacakları yıl ÖSYM tarafından yapılan YGS ve LYS’ye girmeleri, tıp alanında ilk 40 bin içinde yer almaları, ilk 500 dışında kalan yurtdışındaki tanınan yükseköğretim kurumlarında eğitim almak isteyenlerin YGS ve LYS puanlarına sahip olmadıkları durumlarda, muadil belgelerden biri ile kayıt ve mezun olmaları halinde denklik başvuruları bireysel olarak değerlendirileceği, 2015-2016 eğitim öğretim yılı itibariyle, yurtdışında yükseköğrenime başlayan öğrenciler yanında yurtdışında eğitim almakta iken Türkiye’deki üniversitelere yatay geçiş başvurusu yapacak öğrenciler de yukarıda bahsedilen kararlara tabi olacakları, bu haliyle eğitime başlanılan yıl ÖSYM tarafından yapılan sınav sonucu, ilgili başarı sırası veya muadil belgelerden birine sahip olunması gerektiği açıktır. Eğitime başlanılan yıl ÖSYM tarafından yapılan sınav sonucu veya muadil belgelerden birine sahip olunması gerektiğine ilişkin kural, yukarıda bahsedilen Yönetmeliğin 14. maddesinin 5. fıkrasında da açıkça düzenlenmiştir. Bu durumda, davacının 2015 yılında girdiği ÖSYM sonucuna göre 259.642 başarı sırası elde ettiği, ilgili yılda Tıp Fakültesi için başarı sırasının 40 bin olduğu, bu haliyle davacının yatay geçiş hakkının bulunmadığı, açık hata ile yapılan üniversite kaydının iptal edilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine dair temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır. KARAR SONUCU: Açıklanan nedenlerle; 1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne, 2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA, 3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın yukarıda belirtilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 4. Kesin olarak 21/12/2023 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi. KARŞI OY : (X)- Bölge İdare mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır. Bölge İdare Mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe usul ve yasaya uygun olup, Mahkeme kararının onanması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyoruz.Paylaş:
