Yapılandırılan Borcun Ödenmemesi ve Haciz Uygulaması Hakkında Danıştay Kararı
📜 Danıştay Karar Künyesi
3. Daire – 2023/6869 – 2024/5021 – 01.10.2024
🔎 Karar Özeti
Yapılandırılan vergi borcunun ödenmemesi durumunda haczin usulüne uygunluğu ve Vergi Dava Dairesi kararının bozulması ele alınan Danıştay kararında incelenmiştir.
Karar İçeriği
T.C. D A N I Ş T A Y ÜÇÜNCÜ DAİRE Esas No : 2023/6869 Karar No : 2024/5021 TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü/… VEKİLİ : Av. … KARŞI TARAF (DAVACI) : … Otomotiv Turizm İnşaat Gıda Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İSTEMİN KONUSU:… Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının aleyhe olan hüküm fıkrasına davalı idarece yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi …Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. YARGILAMA SÜRECİ: Dava konusu istem: Davacı şirketin muhtelif vergi borçlarının tahsili amacıyla banka hesaplarına uygulanan e-haczin kaldırılması istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu haczin,…tarih ve … takip numaralı ödeme emrinden kaynaklanan kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı, diğer kısmına ilişkin kamu alacağının 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun uyarınca yapılan başvuru ile yapılandırıldığı ancak borcun ödenmediği, yapılandırma sonucunda kamu alacaklarına ilişkin yeni bir hukuki durum ortaya çıkmış olduğundan yapılandırılan borçların süresi içinde ödenmemesi ve yapılandırmanın ihlal edilmesi halinde, vadesi değişen borç için öncelikle davacı adına yeniden ödeme emri düzenlenip tebliğ edilmesinin gerektiğinden bu husus göz ardı edilmek suretiyle haciz uygulanmasında hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle dava konusu haczin, 28/05/2018 tarih ve … takip numaralı ödeme emrinden kaynaklanan kısmı yönünden dava reddedilmiş, diğer kısmı ise kaldırılmıştır. Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının aleyhe olan hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının banak hesaplarına uygulanan hacizde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir. KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir. DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ…’IN DÜŞÜNCESİ:Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: İNCELEME VE GEREKÇE: MADDİ OLAY : Dava konusu haczin dayanağı … tarih ve … takip numaralı ödeme emri dışında kalan kamu alacağının 6111 sayılı Kanun kapsamında 16/03/2011 tarihinde yapılan başvuru üzerine yapılandırıldığı ancak yapılandırmanın ihlal edilmesi nedeniyle iptal edildiği anlaşılmaktadır. İLGİLİ MEVZUAT: 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 55. maddesinde, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, onbeş gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir “ödeme emri” ile tebliğ olunacağı; aynı Kanunun 62. maddesinde ise, borçlunun mal bildiriminde gösterilen veya tahsil dairesince tespit edilen borçlu veya üçüncü şahıslar elindeki menkul malları ile gayrimenkullerinden, alacak ve haklarından amme alacağına yetecek miktarının tahsil dairesince haczolunacağı hüküm altına alınmıştır. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Yapılandırma kanunları kapsamındaki yapılandırma sonucunda vergi borçlarıyla ilgili olarak ortaya yeni bir hukuki durum çıkmasına karşın, bu durumun, kamu borçlusu nezdinde yapılandırma öncesinde usulüne uygun biçimde tamamlanmış olan takibin yeniden başlatılmasını gerektirdiğinden söz edilemeyeceğinden, Vergi Mahkemesi kararının, dava konusu haczin, … tarih ve … takip numaralı ödeme emrinden kaynaklanan kısmı haricindeki bölümünün yazılı gerekçeyle kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddine dair kararın, haczin usulüne uygun kesinleştirilmiş bir borca dayanıp dayanmadığı, hacze konu kamu alacağının zamanaşımına uğrayıp uğramadığı gibi hususlar değerlendirilerek yeniden karar verilmek üzere bozulması gerekmiştir. KARAR SONUCU : Açıklanan nedenlerle; 1.Temyiz isteminin kabulüne, 2.Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının BOZULMASINA, 01/10/2024 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi. (X)-KARŞI OY : Vergi tahsilatının hızlandırılması gibi amaçlarla kabul edilen, yeniden yapılandırma yasaları olarak da nitelendirilen, geçici bir dönem için uygulanması öngörülen ve belirli aralıklarla çıkarılan bazı özel yasalarla mükelleflere, kimi koşullarla, vergi borcu yeni vade ve tutarlara bağlanıp, bu borcun bir kısmından vazgeçilmesi gibi kolaylıklar sağlanmaktadır. Dayanağını Anayasa’dan alan ve devletin kamusal gereksinimlerini karşılaması için egemenlik gücüne dayanarak tek taraflı iradesiyle kişilere yüklediği bir kamu alacağı şeklinde tanımlanan verginin, yapılandırmaya konu edilerek yeni vade ve tutarlarda ödenmeye bağlanması işleminin, özel hukuktaki borcun yenilenmesi müessesesine benzetilerek, bu durumun, borcun nitelik değiştirmesine ve vergi ödevine ilişkin yükümlülüğü bulunan sorumlunun da değişmesine yol açtığı söylenemez. Yeniden yapılandırılan borcun ödenmemesi halinde, diğer bir deyişle yapılandırmaya ilişkin koşulların ihlali nedeniyle hakkın kaybedilmesi ve bunun sonucunda yapılandırmanın iptali durumunda tahsil işlemlerine kalındığı yerden devam edilmesi sorumluluk, takip/tahsilata ilişkin yasa kuralları gereğidir. Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerin takip ve tahsil usulü 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile düzenlenmiş, mükerrer 35. maddesinde ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Kanuni Temsilcilerin Ödevi” başlıklı 10. maddesinde de, kanuni temsilcilerin vergi ve buna bağlı alacaklardan sorumluluğu özel olarak kurala bağlanmıştır. Buna göre, uyuşmazlığın kanuni temsilcilerin vergi borçlarından sorumluluğunun öngörüldüğü yasa kurallarına göre incelenmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, Vergi Dava Dairesi kararının, dava konusu haczin, …tarih ve … takip numaralı ödeme emrinden kaynaklanan kısmı haricindeki bölümünün iptaline ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerektiği görüşüyle, Daire kararına gerekçe yönünden katılmıyorum.Paylaş:
