📜 Danıştay Karar Künyesi
13. Daire – 2023/3354 – 2024/1438 – 25.03.2024
🔎 Karar Özeti
Kumluca Belediye Başkanlığı’nın Büyük Kumluca Kapalı Pazar Yeri içerisindeki satış yerleri için gerçekleştirilen ihalede, tahsis yönteminin gereğine uygun olarak belirlenmediği ve yönetmelikle çelişen düzenlemelere yer verildiği gerekçesiyle davalı idare aleyhine verilen idari yargı kararı onanmıştır.
Karar İçeriği
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2023/3354
Karar No:2024/1438
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACILAR): 1- … -…-
7- …
VEKİLİ : Av….
İSTEMİN KONUSU: …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davalı idarece Antalya ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada, … ve … sayılı parseller üzerinde bulunan “Büyük Kumluca Kapalı Pazar Yeri” içerisindeki satış yerleri için 29/05/2023-30/05/2023 tarihleri arasında 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle gerçekleştirilen ihalenin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; davacılar tarafından “29/05/2023 ve 30/05/2023 tarihleri arasında yapılacak olan dava konusu ihalenin tahsis yoluyla mı yoksa sınırlı ayni hak tesisi yöntemiyle mi işletileceğine dair İhale Şartnamesi’nde bir açıklamaya yer verilmediği” iddia edilse de 10/04/2023 ve 19/04/2023 tarihleri arasında gerçekleştirilen ihalenin iptali istemiyle açılan davada …. İdare Mahkemesi kararının gerekçesinde de belirtildiği üzere, dava konusu İhale Şartnamesi’nde pazar yerindeki satış yerlerinin tahsis yoluyla mı ya da belirli süreli sınırlı ayni hak tesisi yöntemi kullanılarak kiralama yoluyla mı işletileceğine ilişkin açıklama bulunmamakla birlikte, davalı idarece sunulan ve 07/08/2023 tarihinde kayda giren savunma dilekçesinde satış yerlerinin tahsis yoluyla işletileceğinin belirtildiği, bu hususların yanında “satış yerleri için belirlenen ücretlerin Pazar Yerleri Hakkında Yönetmeliğe aykırı olarak çok yüksek belirlendiği” iddia edilse de, bahsi geçen satış yerlerinin her birine ilişkin Belediyece oluşturulan Değer Tespit Komisyonu’nca 2886 sayılı Kanun’un 10. ve devamındaki maddelere uygun olarak kıymet takdir kararı alınarak tahmin edilen bedelin belirlendiği, yine ihalenin 2886 sayılı Kanun’un 17. maddesine uygun olarak ilan edildiği anlaşıldığından, iddia edilen bu hususların ihalenin hukuka aykırılığı sonucunu doğurmayacağı,
Bunun yanında, dava konusu ihaleye ilişkin İhale Şartnamesi’nin 14. maddesinde, “Pazarcı esnafı ihale ile almış olduğu yerleri başkasına devredemez, kiralayamaz. Ancak Pazar Yeri Hakkında Yönetmeliği’nin 12. maddesinde belirtilen şartları taşıyan 1. dereceden akrabalarına devir yapabilir.” şartına yer verildiği, anılan maddenin Yönetmeliğin 16. maddesinde belirtilen tahsis yerlerinin kiralanması ve devrine ilişkin düzenlemeye aykırı ve sınırlayıcı, ihaleye katılımı kısıtlayıcı ve rekabeti önleyici şarta yer verildiği, devlet ihalelerinin yürütülmesinde hakim olan ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması amacı çerçevesinde İhale Şartnamesi’nin açıklık, belirlilik ve rekabetin sağlanması esaslarına aykırı olduğu, bu hususun yanında, …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında belirtildiği üzere işbu dava konusu ihalede de tahsis süresinin belirtilmediği anlaşıldığından, dava konusu ihalede bu yönleriyle hukuka uygunluk bulunmadığı,
Diğer taraftan, Kumluca Kapalı Pazar Yerindeki bir kısım satış yerleri için 10/04/2023 ve 19/04/2023 tarihleri arasında gerçekleştirilen ihaleye karşı açılan davada …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla ihalenin iptaline karar verilmesi üzerine yargı kararının uygulanması amacıyla aynı satış yerleri için bu kez 04/09/2023 ve 07/09/2023 tarihleri arasında yeniden ihaleye çıkılacağına ilişkin ihale ilanının yapıldığı, bir kısım satış yerleri için de 29/05/2023 ve 30/05/2023 tarihleri arasında iş bu davanın konusu ihaleye çıkıldığı, Mahkemelerinin 11/09/2023 tarihli ara kararıyla davalı idareden “Pazar yerindeki satış yerleri için 04/09/2023 ve 07/09/2023 tarihleri arasında yeniden ihaleye çıkılacağına ilişkin ihale ilanının yapıldığı görüldüğünden, 29/05/2023 ve 30/05/2023 tarihleri arasında yapılan işbu dava konusu ihalenin iptal edilip edilmediğinin” açıklanmasının istenildiği, davalı idarece, “29/05/2023 ve 30/05/2023 tarihleri arasında yapılan ihalenin iptal edilmediği, her iki ihaleye ilişkin satış yerlerinin farklı olduğu” belirtilse de, her iki ihaleye ilişkin İhale Şartnamesi incelendiğinde, satış yerlerinin bir kısmının aynı olduğunun görüldüğü, kaldı ki her iki ihalede satış yerlerinin farklı olduğu düşünülecek olsa dahi aynı pazar yerindeki satış yerlerinin tahsisine dair her iki ihaleye ilişkin Şartname’de birbiriyle çelişen ve farklı hükümlere yer verildiği, işbu dava konusu ihalede, 04/09/2023 ve 07/09/2023 tarihleri arasında gerçekleştirilen ihaleye ilişkin Şartname’de olduğu gibi tahsis süresinin 25 yıl süreyle sınırlandırılmadığı, tahsis süresine yönelik bir düzenlemeye yer verilmediği, dolayısıyla, ihalelerden birinde süre yönünden sınırlandırma getirilirken diğeri açısından sınırlayıcı bir süreye yer verilmediği, Antalya 5. İdare Mahkemesi’nin kararında da belirtildiği üzere İhale Şartnamesi’nde tahsis süresinin belirtilmesi gerektiği, bununla birlikte 04/09/2023 ve 07/09/2023 tarihleri arasında gerçekleştirilen ihaleye ait Şartname’nin 21. maddesinde, “Pazarcı esnafı ihale ile almış olduğu yerleri başkasına kiralayamaz, devredemez.” şartına, 22. maddesinde, “Pazarcı esnafı ihale ile almış olduğu satış yerlerini başkasına 24 ay süreyle devredemez.” şartı getirilmek suretiyle hem Pazar Yerleri Hakkında Yönetmeliğin 16. maddesine aykırı ve sınırlayıcı, ihaleye katılımı kısıtlayıcı ve rekabeti engelleyici nitelikte hem de işbu davanın konusu ihaleye ilişkin Şartname’nin 14. maddesiyle çelişki arz eden şartlara yer verildiği, aynı pazar yerindeki satış yerleri için birbirinden farklı şartları ihtiva eden Şartnamelerle ihaleye çıkılmasının belirlilik ve açıklık ilkesine aykırı olacağı, ihale üzerinde bırakılan ve satış yerlerini işleten pazar yeri esnafı açısından eşitsizliğe yol açacağı, bunun ise ilçe sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulacak pazar yerinde esnaf arasında huzursuzluğa yol açarak ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını sekteye uğratabileceği anlaşıldığından, dava konusu ihalede bu yönüyle de hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, ihale aşamasında davacıların dokümana karşı herhangi bir itirazlarının bulunmadığı, ihale konusu yerin tahsis yoluyla işletilmesine yönelik tercihte bulunulduğu, tahsis işlemi ile ilgili süre kısıtlamasının bulunmadığı, tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davacılar tarafından, Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Kumluca Belediye Başlanlığı’nca … Mahallesi, … ada, … ve … sayılı parseller üzerinde bulunan “Büyük Kumluca Kapalı Pazar Yeri” içerisindeki satış yerleri için 29/05/2023-30/05/2023 tarihleri arasında 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle gerçekleştirilen ihalenin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un “Pazar yerleri” başlıklı 7. maddesinde, “(1) Semt pazarları, imar planında belirlenmiş veya asıl tahsis amacını engellememek kaydıyla ayrılmış diğer alanlarda tüketici piyasasının büyüklüğü, ulaşım imkânları, semt pazarı sayısı ve bunların birbirlerine yakınlığı ile semt pazarının çevreye, altyapıya ve trafiğe getireceği yükler ile can ve mal güvenliği riski göz önünde bulundurularak kurulur.
(…)
(5) Belediyeler, modern pazar yerleri kurmak, işletmek ya da Bakanlığın belirleyeceği usul ve esaslar dahilinde yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları iştiraklerince kurulmasını ve işletilmesini sağlamak, pazar yerlerinde malların hijyenik şartlarda satışa sunulmasını sağlayıcı uygun çalışma ortamını oluşturmak ve altyapı ile çevre düzenlemelerini yapmak, tüketicinin korunmasına yönelik tedbirleri almak ve gerekli denetimleri yapmakla görevlidir.
(6) Pazar yerlerinin kurulması ve kapatılmasına, işleyiş, yönetim ve denetimine, üretici ve pazarcılarda aranılacak niteliklere, bunların çalışmalarına, yapacakları satışlara, haklarına, uymakla yükümlü bulundukları kurallara ve faaliyetlerinin yürütülmesine dair diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar ilgili bakanlıkların uygun görüşleri alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.”; “Toptancı hallerindeki işyerleri ile pazar yerlerindeki satış yerlerinin işletilmesi” başlıklı 11. maddesinde, “1) Belediye toptancı hallerindeki işyerleri, kiralama veya satış yoluyla işletilir. Ancak satılan işyeri sayısı, o haldeki toplam işyeri sayısının yüzde ellisini geçemez. Bu maddenin altıncı fıkrasındaki eylemlerin tespiti halinde satış işlemlerinin iptal edilip işyerlerinin geri alınacağına ilişkin olarak tapu kütüğüne şerh konulur ve bu şartların gerçekleşmesi durumunda taşınmazlar geri alınır. İşyerlerinin kiralanması veya satılması 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre yapılır. Kira süresi en fazla on yıldır.
(…)
3) Pazar yerlerindeki satış yerleri tahsis yoluyla işletilir. Tahsis, satış yeri bulunmayanlara öncelik verilmek suretiyle belediye encümeni tarafından yapılır ve belediye meclisince her yıl belirlenecek tarifeye göre ücret tahsil edilir. Kapalı pazar yerlerindeki satış yerleri ile diğer yerler, belirli süreli sınırlı ayni hak tesisi yöntemi kullanılarak kiralama yoluyla da işletilebilir. Sınırlı ayni hak tesisi yöntemi ile bir pazar yerinde aynı kişiye en fazla iki satış yeri verilebilir. Sınırlı ayni hak tesisi ile tahsis ve kiralama işlemine ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir. (…)” kurallarına yer verilmiştir.
Pazar Yerleri Hakkında Yönetmelik’in “Kapsam” başlıklı 2. maddesinde, “Bu Yönetmelik, semt ve üretici pazarlarının kurulması, işletilmesi, taşınması ve kapatılmasını, yönetim ve denetimini, bu yerlerde faaliyet gösteren üretici ve pazarcılarda aranılacak nitelikleri, bunların çalışmalarını, yapacakları satışları, haklarını ve uymakla yükümlü bulundukları kuralları, belediye ve diğer idarelerin görev, yetki ve sorumlulukları ile pazar yerlerine ilişkin diğer hususları kapsar.”; “Satış yerlerinin işletilmesi” başlıklı 11. maddesinde, “(1) Semt ve üretici pazarlarındaki satış yerleri tahsis yoluyla işletilir. Kapalı pazar yerlerindeki satış yerleri ile diğer yerler, belirli süreli sınırlı ayni hak tesisi yöntemi kullanılarak kiralama yoluyla da işletilebilir. Tesis edilen sınırlı ayni hak tapu kütüğüne tescil edilir ve süresi on yılı geçemez. Satış yerlerinin işletilmesine yönelik işlemler, belediye encümeni kararı ile yapılır.
(2) Tahsis işleminde ilgili belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan diğer pazar yerlerinde satış yeri bulunmayanlara, sınırlı ayni hak tesisi işleminde ise ilgili belediye sınırları ve mücavir alanları içinde ikamet edenlere öncelik verilir.
(3) Aynı pazar yerinde, bir kişiye doğrudan ya da dolaylı olarak en fazla iki satış yeri verilebilir. (…)”; “Pazar yerlerinde tahsis ve sınırlı ayni hak tesisi işlemi” başlıklı 13. maddesinde, “(1) Tahsis ve sınırlı ayni hak tesisi işlemi, pazar yeri yerleşim planının belediye encümenince onaylanmasını müteakip başlatılır.
(2) Yapılacak tahsis işlemi, belediyece en az bir yerel gazetede ilan edilmek, en az yedi iş günü belediye ilan panosunda asılı kalmak ve belediyenin resmi internet sayfasında yayımlanmak suretiyle duyurulur. Ayrıca bu husus, üyelerine duyurmak üzere ilgili meslek kuruluşuna da bildirilir.
(3) Duyuruda, pazar yerinin kurulacağı yer, üretici ve pazarcı satış yeri adedi, müracaat sahiplerinde 12 nci maddeye göre aranılan şartlar ve bu kişilerden istenilen belgeler, son başvuru tarihi ve yeri ile belediyece uygun görülen diğer hususlar yer alır.
(4) Başvurular, duyuruda belirtilen tarihe kadar bizzat yapılır. Yapılan inceleme sonucunda 12 nci maddede öngörülen şartları taşıdığı anlaşılan müracaat sahipleri, kura işlemine katılma hakkı kazanır.
(5) Kura işlemine katılma hakkını kazananların listesi, listeye itirazın süresi ve şekli ile kura işleminin yapılacağı gün en az yedi iş günü süreyle belediyenin ilan panosu ve resmi internet sayfasında yayımlanır. Kura işlemine katılma hakkını kazanamayanlar, listeye itiraz edebilir. İtirazlar, belediye encümenince karara bağlanır.
(6) Kura işlemi, müracaat sahiplerinin huzurunda yapılır. Kura işlemi yapılırken, ilgili meslek kuruluşunca görevlendirilen yetkili bir temsilci gözlemci olarak bulunabilir. Yapılan kura işlemi sonucunda hem pazarcılar hem de üreticiler için asil ve yedek listeler düzenlenir. Bu listeler, beşinci fıkrada belirtilen usule göre ilan edilir.
(7) Bir pazar yerinde aynı mal gruplarının satışını yapan tahsis sahiplerinin satış yerleri, yapacakları yazılı başvuru üzerine belediye encümeninin kararı ile karşılıklı olarak değiştirilebilir.
(8) Asil listelerde bulunan kişilerden tahsis işlemi yapılamayanlara ayrılan satış yerleri ile tahsis işlemi yapılmasından sonra boşalan satış yerleri, yedek listedeki pazarcı veya üreticilere sırasıyla tahsis edilir.
(9) Yedek listelerde pazarcı ve üretici kalmaması ya da kura sonucunun ilan edildiği tarihten itibaren bir yılın geçmiş olması durumunda, tahsis edilemeyen ya da boşalan satış yerleri için tahsis işlemi, bu maddeye göre yeniden yapılır.
(…)
(11) Sınırlı ayni hak tesisi işlemleri, bu maddede belirtilen duyuru ve ilana ilişkin hükümlere aykırı olmamak üzere belediye encümenince belirlenecek usul ve esaslara göre yapılır.
(12) Belediyece, satış yeri ile bu yerleri kullananlara ilişkin bilgilerin yer aldığı EK-2’deki şekle uygun plastik veya metal gibi dayanıklı malzemeden yapılmış tanıtım levhası satış yerini kullananlara verilir.”; “Tahsisin devri” başlıklı 16. maddesinde, “(1) Tahsis edilen satış yerleri, vefat etme veya iş göremeyecek derecede kaza geçirme, hastalık ya da yaşlılık gibi zaruri hallerde belediye encümeni kararı ile kanuni mirasçılara devredilebilir.
(2) Tahsis sahibinin vefatı halinde devir, vefat tarihinden itibaren üç ay içinde yazılı talepte bulunulması ve kanuni mirasçıların anlaşmasına bağlıdır. Mirasçıların anlaştığını gösterir noter onaylı belge ile veraset ilamı talep dilekçesine eklenir.
(3) Vefat dışında birinci fıkrada belirtilen diğer durumlarda devir, yazılı talepte bulunulmasına bağlıdır.
(4) Birinci fıkrada belirtilen nedenlerden dolayı yapılan devir işlemleri ile kesintisiz beş yıldır kullanılan satış yerlerinin beşinci fıkra hükmü çerçevesinde devri işlemlerinden herhangi bir ücret tahsil edilmez.
(5) Birbirini takip eden üç takvim yılı içinde 26 ncı maddeye göre üç kez faaliyetten men cezası uygulanmamış olan tahsis sahipleri, birinci fıkra hükmü dışında satış yerlerini 12 nci maddede belirtilen şartları taşıyan kişilere devredebilir.
(…)
(7) Üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilen satış yerlerinin devrinde, genel hükümlere göre hareket edilir.” kuralları yer almıştır.
İhaleye ilişkin İhale Şartnamesi’nin 14. maddesinde, “Pazarcı esnafı ihale ile almış olduğu yerleri başkasına kiralayamaz, devredemez. Ancak Pazar Yeri Hakkında Yönetmeliğin 12. maddesinde belirtilen şartları taşıyan 1. dereceden akrabalarına devir yapabilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuat değerlendirildiğinde, belediyelerin, modern pazar yerleri kurmak, işletmek ya da Bakanlığın belirleyeceği usul ve esaslar dahilinde yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları iştiraklerince kurulmasını ve işletilmesini sağlamak, pazar yerlerinde malların hijyenik şartlarda satışa sunulmasını sağlayıcı uygun çalışma ortamını oluşturmak ve altyapı ile çevre düzenlemelerini yapmak, tüketicinin korunmasına yönelik tedbirleri almak ve gerekli denetimleri yapmakla görevli olduğu; sebze ve meyve gibi zirai ürünlerin tüketiciye ulaştırılmasını teminen toptancı halleri ve pazar yerleri olmak üzere satış yerlerinin kurulacağı, toptancı hallerindeki iş yerlerinin kiralama veya satış yoluyla işletileceği, bu iş yerlerinin kiralanması veya satılmasına yönelik işlemlerin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre yapılacağı, kiralama süresinin 10 yılı geçemeyeceği, pazar yerlerindeki satış yerlerinin tahsis yoluyla işletileceği, kapalı pazar yerlerindeki satış yerleri ile diğer yerlerin ise belirli süreli sınırlı ayni hak tesisi yöntemi kullanılmak suretiyle kiralama yoluyla da işlettirilebileceği, pazar yerlerindeki satış yerlerinin sınırlı ayni hak tesisi ile tahsis ve kiralama işlemlerine ilişkin usul ve esasların ise yönetmelikle düzenleneceğinin kurala bağlandığı, bu kapsamda Pazar Yerleri Hakkında Yönetmelik’in yürürlüğe konulduğu, anılan yönetmelikte semt ve üretici pazar yerlerinin kurulması, işletilmesi, taşınması, kapatılması, satış yerlerini kullanacaklarda aranılacak şartlar, tahsis ücreti, tahsisin devri gibi birçok konuda düzenleme yapıldığı anlaşılmaktadır.
Mezkûr ihalede belirtilen pazar yerinin kapalı pazar yeri olduğu hususunda herhangi bir tereddüt bulunmadığından, kapalı pazar yerindeki satış yerlerinin ilgili belediyenin takdir yetkisine bağlı olarak tahsis yoluyla işletilmesi mümkün olduğu gibi belirli süreli sınırlı ayni hak tesis yöntemi kullanılarak kiralama yoluyla da işletilebileceği açıktır.
Kapalı pazar yerlerindeki satış yerlerinin belediye tarafından tahsis yoluyla işletilmesi hâlinde, tahsis işlemi pazar yeri yerleşim planının belediye encümenince onaylanmasını müteakip başlatılacak, tahsis işlemi belediyece en az bir yerel gazetede ilan edilmek, en az yedi iş günü belediye panosunda asılı kalmak ve belediyenin resmi internet sayfasında yayımlanmak suretiyle ilan edilecek, bu husus ayrıca üyelerine duyurulmak üzere meslek kuruluşlarına da bildirilecek, başvurular belirtilen tarihe kadar bizzat yapılacak, yapılan inceleme neticesinde yönetmelikte öngörülen şartları taşıdığı anlaşılan başvuru sahipleri kuraya katılmaya hak kazanacak, kura işlemi başvuru sahipleri huzurunda gerçekleştirildikten sonra asil ve yedek liste düzenlenecek ve bu listeler ilan edilmek suretiyle süreç tamamlanacaktır.
Sınırlı ayni hak tesisi yönteminin kullanılması hâlinde ise sınırlı aynı hak tesisi işlemlerinin, Yönetmeliğin 13. maddesinde belirtilen duyuru ve ilana ilişkin kuralları aykırı olmamak üzere belediye encümeninin belirleyeceği usul ve esaslara göre yapılacağı, sınırlı ayni hakkın tapu kütüğüne tescil edileceği, bu sürenin 10 yılı aşamayacağı, bunun dışında herhangi bir şarta tabi olmadığı, sadece pazarın kapalı pazar yeri olmasının yeterli olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, ihale konusu pazar yerindeki satış yerlerinin işlettirilmesine ilişkin olarak ihaleyi gerçekleştiren idarece hangi usul belirlenmişse (tahsis veya sınırlı ayni hak yöntemi kullanılmak suretiyle kiralama) o usul uygulanmak suretiyle hak sahipliğinin belirlenmesi gerektiği kuşkusuzdur.
Davalı idarece düzenlenen 30/03/2023 tarihli “İhale Onay Belgesi”nde, anılan pazar yeri içerisindeki satış yerlerinin işletilmesinin 2886 sayılı Kanun’un 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle gerçekleştirilecek ihaleyle belirleneceğinin ifade edildiği, bahse konu ihale için düzenlenen İhale Şartnamesi’nin 1. maddesinde, pazar yeri içerisindeki satış yerlerinin sadece ihale edileceğinin belirtildiği, ancak hangi yöntemle pazar yerlerinin işletileceğine yönelik bir bilgiye yer verilmediği, ihalenin mevzuatta belirtilen usullere uygun olarak ilan edildiği, ihale ilanlarında da İhale Şartnamesi’nin 1. maddesindeki düzenlemeye paralel şekilde pazar yerlerinin hangi yöntemle işletileceği hususuna yer verilmeksizin yalnızca ihale edileceğinin belirtildiği; başka bir anlatımla, gerek İhale Şartnamesi’nde gerekse ilanda pazar yerlerlerinin tahsis yöntemi veya sınırlı ayni hak yöntemi kullanılmak suretiyle kiralama yoluyla işletilebileceğine ve süresine ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği, ancak davalı idarece UYAP üzerinden 07/08/2023 tarihinde gönderilen savunma dilekçesinde ihalede tahsis yönteminin tercih edildiğinin beyan edildiği görülmektedir.
Bu durumda, dava konusu ihalenin 2886 sayılı Kanun’a göre tahsis usulü uygulanmak suretiyle gerçekleştirileceğinin anlaşıldığı, ancak tahsis usulünün tercih edilmesi durumunda pazar yerlerinin tahsisinin ihale yoluyla gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı, başka bir anlatımla, tahsis usulü yöntemiyle hak sahipliği belirlenecek ise Pazar Yerleri Hakkında Yönetmelik’te belirtilen usul izlenerek tahsisin gerçekleştirilmesi gerektiği, tahsis usulü ile ihale usulünün bir arada yapılamayacağı, dolayısıyla kapalı pazar yeri içerisindeki satış yerlerinin hak sahipliğinin tahsis yöntemiyle mi yoksa ihale usulüyle mi belirleneceği anlaşılamadığından, dava konusu ihalede hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.
Öte yandan, Yönetmeliğin 16. maddesinde, tahsisin devrine ilişkin kurallara yer verildiği, İhale Şartnamesi’nin de bu kurallara uygun olarak belirlenmesi gerektiği, ancak ihaleye ait İhale Şartnamesi’nin tahsisin devrine ilişkin 14. maddesinin Yönetmeliğe uygun olarak düzenlenmediği, Yönetmelik ile Şartname arasında çelişki bulunduğu anlaşıldığından, ihalede bu yönüyle de hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 25/03/2024 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.