Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) madde 204, sanığın davranışları nedeniyle duruşmanın düzenli yürütülmesini tehlikeye atması halinde duruşma salonundan çıkarılmasına olanak tanır. Bu düzenleme, adil yargılanma hakkı ve savunma hakkının korunması arasındaki hassas dengeyi gözetir. Mahkemenin, sanığın savunmasını zorunlu görmediği durumlarda, yokluğunda duruşmayı sürdürüp bitirebilmesine imkan tanınırken, sanığın müdafii bulunmaması halinde barodan bir müdafi görevlendirilmesi zorunluluğu getirilmiştir. Bu makalede, CMK 204 maddesi ve ilgili Yargıtay kararları ışığında, sanığın duruşma salonundan çıkarılması uygulamasının hukuki çerçevesi ve pratikteki yansımaları ele alınacaktır.

CMK 204 ve Adil Yargılanma Hakkı

CMK’nın 204. maddesi, sanığın duruşma düzenini bozucu davranışları nedeniyle duruşma salonundan çıkarılmasını düzenler. Bu madde, adil yargılanma hakkının korunması ve duruşmanın düzenli yürütülmesi arasında denge kurar. Pratikte, bir sanık duruşmada bağırarak ve saldırgan tavırlar sergileyerek duruşmanın düzenini bozabilir. Bu durumda, mahkeme sanığı duruşma salonundan çıkarabilir. Ancak, sanığın müdafii yoksa, mahkeme barodan bir müdafi görevlendirilmesini ister, bu da sanığın savunma hakkının korunmasını sağlar.

Yargıtay Kararları Işığında Uygulama

Yargıtay’ın CMK 204 maddesi kapsamında verdiği kararlar, sanığın duruşma salonundan çıkarılması uygulamasının nasıl ele alınması gerektiğine dair önemli örnekler sunar. Örneğin, Yargıtay 4. Ceza Dairesi, duruşma düzenini bozduğu için salon dışına çıkarılan sanığa müdafii atanmamasını eleştirmiştir. Bu karar, sanığın savunma hakkının önemini vurgular. Diğer taraftan, Yargıtay 16. Ceza Dairesi, adil yargılanma hakkının temel unsurlarından biri olarak müdafii yardımından yararlanma hakkını öne çıkarır. Bu kararlar, sanığın duruşma salonundan çıkarılmasının, adil yargılanma hakkı çerçevesinde titizlikle ele alınması gerektiğini göstermektedir.

Pratikte Karşılaşılan Zorluklar ve Çözümler

CMK 204 maddesi uygulamasında karşılaşılan zorluklardan biri, sanığın savunma hakkının nasıl etkin şekilde korunacağıdır. Pratikte, sanık duruşma salonundan çıkarıldığında, yokluğunda alınan kararlar ve yapılan işlemler hakkında bilgilendirilmesi esastır. Örneğin, bir sanık duruşma sırasında agresif davranışlar sergileyerek duruşmanın düzenini bozduğunda, mahkeme tarafından dışarı çıkarılabilir. Ancak, sanığın yokluğunda alınan tüm kararlar, sanığın veya müdafiinin huzurunda tekrar gözden geçirilmeli ve sanığa açıklanmalıdır. Bu, sanığın adil yargılanma hakkının korunması açısından kritik öneme sahiptir.

Sonuç: CMK’nın 204. maddesi, sanığın duruşma salonundan çıkarılmasına ilişkin önemli bir düzenleme sunar ve bu durumun adil yargılanma hakkı ile savunma hakkının korunması arasındaki dengeyi gözetir. Yargıtay kararları, bu uygulamanın hukuki çerçevesini ve pratikte nasıl ele alınması gerektiğine dair yol gösterici örnekler sunar. Sanığın duruşma salonundan çıkarılması, ancak adil yargılanma ilkesine uygun şekilde ve sanığın savunma hakkını kısıtlamayacak biçimde uygulanmalıdır. Bu, hem hukukun üstünlüğünü hem de bireylerin temel hak ve özgürlüklerini koruma altına alır.

Paylaş: