📜 Danıştay Karar Künyesi

8. Daire – 2022/4759 – 2024/3242 – 28.05.2024

---

🔎 Karar Özeti

Dava konusu temyiz incelemesi Bölge İdare Mahkemesi kararının yargılama giderlerine ilişkin kısmı yönünden yapılmış olup, Bakanlığın harçtan muaf olması karşın tahsil edilmeyen harçların Bakanlığa tamamlattırılması için karar verilmiştir.

---

Karar İçeriği

T.C. D A N I Ş T A Y SEKİZİNCİ DAİRE Esas No : 2022/4759 Karar No : 2024/3242 TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Bakanlığı VEKİLİ : Av. … KARŞI TARAF (DAVALI) : … Birliği VEKİLİ : Av. … DAVALI YANINDA MÜDAHİL : … VEKİLİ : Av. … İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, yargılama giderleri yönünden temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: …’ün baro levhasına yazılmasına dair İstanbul 1. Barosu Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı kararının uygun bulunmasına ilişkin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca verilen … tarih ve … sayılı kararın davacı Bakanlıkça bir daha görüşülmek üzere geri gönderilmesi üzerine ilk kararda ısrar edilmesine yönelik Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı kararının iptaline karar verilmesi istenilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava dosyasındaki bilgi ve belgeler ile UYAP entegrasyon ekranı üzerinde yapılan sorgulamada, … hakkında ”FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne üye olma” suçu nedeniyle … Ağır Ceza Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında dava açıldığı ve davanın derdest olduğunun görüldüğü, …’e isnat edilen fiilin niteliği ve ilgilinin baro levhasına yazılması durumunda yürütülecek kamu hizmetinin önemi ve özelliği dikkate alındığında, baro levhasına yazılma talebinin ceza kovuşturması sonuçlanana kadar bekletilmesinin kamu yararı ve hizmet gereklerine daha uygun düşeceği sonucuna varıldığından, …’ün bu aşamada baro levhasına yazılmasına ilişkin dava konusu ısrar kararında hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 5. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yazılı cezalardan birini gerektiren bir suçtan kovuşturma altında bulunulması halinde avukatlığa alınma isteği hakkındaki kararın bu kovuşturmanın sonuna kadar bekletilmesi konusunda idareye takdir hakkının tanındığı, idare mahkemesi kararı sonrasında müdahil hakkında silahlı terör örgütü üyesi olma suçundan beraat kararı verildiği, her ne kadar beraat kararı kesinleşmemiş ise de, bu aşamada takdir yetkisinin ilgili aleyhine kullanılmasının masumiyet karinesi ile çelişeceği, ilgili hakkında ilk derece mahkemesince beraat kararı verilen yargılama dışında Avukatlık Kanunu’nun 5. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi kapsamında değerlendirilebilecek bir kovuşturma bulunmadığı da göz önüne alındığında, müdahilin avukatlık mesleğine kabul edilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararında yasal isabet bulunmadığı gerekçesiyle davalı idare ve müdahilin istinaf başvurularının kabulüne, İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiş, yargılama giderleri davacı Adalet Bakanlığı’na yükletilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Bakanlığın 5018 sayılı Kanunun Ekli 1 sayılı cetvelinin 9.sırasında belirtildiği üzere Genel Bütçeye tabi kurum olduğundan 492 sayılı Harçlar Kanununun 13.maddesinin (j) fıkrası gereği harçtan muafiyetin davanın tüm aşamaları için geçerli olduğu, harçların davacıya tamamlattırılması için Mahkemesince ilgili vergi dairesine müzekkere yazılmasına yönelik verilen kararda yargılama giderleri yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı, bu hususta hüküm kurulmasına yer olmadığına şeklinde karar verilmesi gerekmekte iken aksi yönde hüküm kurulmasının hukuka aykırı olduğu belirtilerek temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmüştür. KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmuştur. DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Davacı Adalet Bakanlığı harçtan muaf olduğundan dava açılırken tahsil edilmeyen yargı harçlarının yargılama sonunda davada haksız çıktığından bahisle yargılama gideri olarak davacıdan tahsili için Mahkemesince ilgili Vergi Dairesine müzekkere yazılmasına yönelik kısmın hüküm fıkrasından çıkartılmak suretiyle temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: İNCELEME VE GEREKÇE: İlgili Mevzuat: 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun “Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar” başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; temyiz incelemesi sonunda kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa Danıştay’ın kararı düzelterek onayacağı, hükme bağlanmıştır. 492 sayılı Harçlar Kanununun “Harçdan müstesna işlemler” başlıklı 13. maddesinde, “Aşağıda yazılı mevzular harçdan müstesnadır: (…) j) Genel Bütçeye dahil idarelerin bu Kanunun 1 ve 3 sayılı tarifelerine giren bütün işlemleri. (Yukarıdaki işlemlerin hesaplanacak harçlarının, Genel Bütçeye dahil idarelerin haklılığı nispetinde karşı taraftan tahsiline ilgili merciince karar verilir.)” hükmüne yer verilmiştir. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun Ek 1 sayılı cetvelin 8. sırasında Adalet Bakanlığı, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri arasında sayılmıştır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Yargılama giderlerinin kapsamı” başlıklı 323. maddesinde, “(1) Yargılama giderleri şunlardır: a) Başvurma, karar ve ilam harçları. b) Dava nedeniyle yapılan tebliğ ve posta giderleri. c) Dosya ve sair evrak giderleri. ç) Geçici hukuki koruma tedbirleri ve protesto, ihbar, ihtarname ve vekaletname düzenlenmesine ilişkin giderler. d) Keşif giderleri. e) Tanık ile bilirkişiye ödenen ücret ve giderler. f) Resmi dairelerden alınan belgeler için ödenen harç, vergi, ücret ve sair giderler. g) Vekil ile takip edilmeyen davalarda tarafların hazır bulundukları günlere ait gündelik, seyahat ve konaklama giderlerine karşılık hakimin takdir edeceği miktar; vekili bulunduğu halde mahkemece bizzat dinlenmek, isticvap olunmak veya yemin etmek üzere çağrılan taraf için takdir edilecek gündelik, yol ve konaklama giderleri. ğ) Vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekalet ücreti. h) Yargılama sırasında yapılan diğer giderler.”; “Yargılama giderlerinden sorumluluk” başlıklı 326/1. maddesinde, “Kanunda yazılı haller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verilir.”; “Yargılama giderlerine hükmedilmesi” başlıklı 332. maddesinde, “(1) Yargılama giderlerine, mahkemece resen hükmedilir. (2) Yargılama gideri, tutarı, hangi tarafa ve hangi oranda yükletildiği ve dökümü hüküm altında gösterilir. (3) Hükümden sonraki yargılama giderlerini hangi tarafın ödeyeceği, miktarı ve dökümü ile bu giderlerin hangi tarafa yükletileceği, mahkemece ilamın altına yazılır.” hükmü yer almıştır. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararı, davacı Bakanlığın harçtan muaf olmasına karşın, tahsil edilmeyen harçların Bakanlığa tamamlattırılması için vergi dairesine müzekkere yazılmasına hükmedilmesi nedeniyle temyiz edilmiş olup; temyiz incelemesi Mahkeme kararının yargılama giderlerine ilişkin kısmı yönünden yapılmıştır. Ankara Bölge İdare Mahkemesi 12. İdari Dava Dairesinin 18/03/2022 tarih ve E:2021/1764, K:2022/361 sayılı kararında, davalı idare ve müdahilin istinaf istemlerinin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi üzerine 492 sayılı Kanunun 13/1-j bendi gereği harçtan muaf olması sebebiyle davacı Bakanlıktan dava açılırken alınmayan toplam 224,80-TL harcın yargılama gideri olarak davada haksız çıkan davacı Adalet Bakanlığından tahsili için kararın kesinleşmesinden sonra Mahkemesince ilgili Vergi Dairesi Müdürlüğüne müzekkere yazılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır. 492 sayılı Harçlar Kanununun 13/1-j bendinde yer alan düzenleme gereği Genel Bütçeye dahil idarelerin Kanunun (1) ve (3) sayılı tarifelerine giren bütün işlemlerinin harçtan muaf olduğunun kurala bağlandığı, söz konusu düzenlemenin geçici bir muafiyet öngörmediği, dolayısıyla Genel Bütçeye dahil idarelerin davacı sıfatını haiz olduğu davalarda, 492 sayılı Kanunun 13/1-j bendi gereği harçtan muaf olduğundan bahisle dava açılırken alınmayan yargısal harçların, davanın reddi durumunda davada haksız çıktığından bahisle Genel Bütçeye dahil idareden tahsili cihetine gidilemeyeceği, aksi düşüncenin harçtan muafiyete dair kuralın getiriliş amacı ile bağdaşmayacağı açıktır. Bu nedenle, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin hüküm fıkrasında yer alan ve yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadan düzeltilmesi mümkün eksiklik olarak görülen “davacı idarenin harçtan muaf olması nedeniyle mahkeme aşamasında tahsil edilmeyen ve aşağıda dökümü yapılan harçların yargılama gideri olarak davacıdan tahsili için kararın kesinleşmesinden sonra Mahkemesince ilgili Vergi Dairesine müzekkere yazılmasına” şeklindeki kısmın çıkarılmak suretiyle kararın düzeltilerek onanması gerektiği sonucuna varılmıştır. KARAR SONUCU: Açıklanan nedenlerle, 1. Temyiz isteminin reddine, 2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine, 4. 2577 sayılı Kanunun 50. maddesi uyarınca onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine, 5. Kesin olarak, 28/05/2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.